Kick-off-bijeenkomst voor projecten Digitale Productpaspoorten (DPP) voor kennisdeling en snellere innovatie

Begin deze zomer werd bekend welke zeven projecten in de call Digitale Productpaspoorten (DPP) van Regieorgaan SIA en Digital Holland (voorheen Topsector ICT) werden gehonoreerd. Gezamenlijk kregen de projecten 2,7 miljoen euro toegekend. “Er was veel belangstelling voor de regeling omdat digitale productpaspoorten een steeds belangrijker onderwerp aan het worden is voor bedrijven en instellingen in vele sectoren. Zeven projecten met een focus op concrete DPP-use cases hebben we kunnen honoreren. De bijbehorende consortia bestaan uit kennisinstellingen, bedrijven, brancheverenigingen en overheidsinstanties en de use cases stammen uit verschillende sectoren. Van de bouw, tot de textielindustrie en van batterijen tot huishoudelijke apparaten”, vertelt Erik Knol, programmamanager bij Regieorgaan SIA.

Lees meer over de zeven gehonoreerde projecten binnen deze call:

De ‘DPP Applied Research’-breakout-sessie op het DPP Festival op 9 oktober 2025 in Den Haag bood een eerste gelegenheid voor de meeste DPP-projectleiders en projectbetrokkenen om elkaar te ontmoeten en hun projecten toe te lichten. Op dinsdagmiddag 28 oktober 2025 konden de projectteams verdere verdieping zoeken tijdens de kick-off-bijeenkomst van de projecten in het Auditorium op de negende verdieping van het NWO-gebouw in het Utrechtse Kanaleneiland.

De deelnemers werden eerst bijgepraat door programmamanagers Erik Knol en Annelotte Vonk over de achterliggende reden van deze bijeenkomst. “We willen informatie delen over kennis en (inter)nationale ontwikkelingen op het vlak van digitale productpaspoorten. Alle projectteams krijgen de kans om hun eigen DPP-projecten aan elkaar te presenteren om inhoudelijk informatie en ervaringen met elkaar uit te wisselen. Bovendien kunnen zij netwerken zo uitbreiden en de komende periode meer met elkaar optrekken”, aldus Vonk.

Lees meer over de call Digitale Productpaspoorten van Regieorgaan SIA en Digital Holland:

Laatste ontwikkelingen en wat komen gaat

Vervolgens kreeg Sjoerd Rongen van TNO en het Centre of Excellence DPP het woord. Hij schetste de laatste ontwikkelingen rondom digitale productpaspoorten binnen de Europese Unie en blikte vooruit naar wat er de komende tijd nog komen gaat. Hij zoomde hierbij in op de economische, ecologische en sociale aspecten. “Digitale productpaspoorten, afgekort als DPP’s, zijn een systeem voor traceerbaarheid van producten met diverse kenmerken. DPP’s zijn te gebruiken voor verschillende analyses en om de administratieve lasten te verlichten. Ze maken het mogelijk om productgegevens te delen tussen verschillende belanghebbenden”, aldus Rongen.

De EU-wetgeving op het vlak van DPP’s heeft een gefaseerde aanpak. Hierdoor zal de invoering van DPP’s ook geleidelijk plaatsvinden: de komende twee jaren wordt begonnen met onder andere textiel, kleding, banden en enkele metalen. Meubels staan voor 2028 op de planning en matrassen volgen in 2029. Uiteindelijk is het de bedoeling dat alle producten een DPP krijgen. Rongen: “Er zijn al best veel organisaties bezig met zaken uitvinden op dit vlak, maar er wordt nog te weinig samengewerkt. Dat is in deze situatie van ontwikkelingen op het vlak van wetgeving en standaarden begrijpelijk. Er liggen kansen om binnen productgroepen en sectoren meer te gaan samenwerken. En zelfs sectoroverstijgend. Dit zal helpen om de adoptie van DPP’s verder te stimuleren. En ik zie dat deze 7 DPP-projecten die vandaag aanwezig zijn daar mooie bijdragen aan kunnen leveren.”

Standaarden op het vlak van DPP zijn in ontwikkeling. Toch zijn er reeds lopende DPP-initiatieven en zijn er al wel verschillende datamodellen en DPP-hulpmiddelen beschikbaar. Zo heeft TNO de Semantic Treehouse-tooling ontwikkeld om het beheer van datamodellen mogelijk te maken en deze in een machineleesbaar formaat beschikbaar te stellen. De tool is openbaar beschikbaar. Rongen: “Het merendeel van het beleid en onderzoek gaat uit van Linked Data. Sommige (Duitse) productiebedrijven werken op basis van AAS en XML. Deze formaten kunnen onderling worden omgezet.” Volgens hem ontwikkelt het DPP-systeem zich snel om aan een breed scala aan vereisten te voldoen. Veel vraagstukken worden al goed aangepakt, maar er zijn nog veel ontwikkelstappen te zetten met elkaar. Hij toonde onderstaande slide om aan te geven wat er onder andere op korte termijn aan ontwikkelingen aan zit te komen:

“En we weten nu al dat er nog veel meer aan zit te komen”, aldus Rongen. Zo zal JTC24 in maart 2026 de DPP-standaarden publiceren. CIRPASS2 zal in het tweede of derde kwartaal van 2026 een bijgewerkte DPP-architectuur uitbrengen. Daarnaast komen er Europese identity wallets beschikbaar. Rongen verwacht ook dat EU-lidstaten meer ondersteuningscentra zullen oprichten op het gebied van digitale productpaspoorten om de adoptie te versnellen. Daarnaast wordt er meer EU-wetgeving gepubliceerd, zoals de Circular Economy Act en de Product Act.

GS1 en digitale productpaspoorten

Daarna vertelde Jeanet van der Stoel van GS1 Nederland meer over de verschillende GS1-standaarden op het gebied van digitale productpaspoorten en zoomde zij in op diverse pilotprojecten en casestudies. GS1 is een internationale, non-profit organisatie die zich richt op het ontwikkelen en beheren van wereldwijde standaarden voor productidentificatie en gegevensuitwisseling in toeleveringsketens. De organisatie is actief in 118 landen en ondersteunt meer dan 2 miljoen bedrijven wereldwijd, waarvan 40.000 in Nederland. Bekende standaarden van GS1 zijn onder andere de GTIN (Global Trade Item Number), barcodes (zoals EAN/UPC) en standaarden voor gegevenssynchronisatie (zoals GDSN).

GS1 creëert een gemeenschappelijke digitale taal voor producten, locaties en processen, zodat bedrijven en ketens wereldwijd interoperabel kunnen werken. GS1 is daarnaast actief in de ontwikkeling, standaardisatie en implementatie van digitale productpaspoorten (DPP’s) – vooral in de context van de Europese regelgeving zoals de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR). Van der Stoel: “We ontwikkelen en onderhouden standaarden voor identificatie, verzameling en data-uitwisseling en bieden bouwblokken voor bedrijven om aan de slag te gaan met de standaarden die je kunt gebruiken voor DPP’s. Hierbij kun je denken aan: ‘Welke codes voor identificatie van producten zijn geschikt voor DPP? En ‘welke gegevens moeten erin?’ Daarnaast adviseren we bedrijven over de infrastructuur en bouwstenen bij DPP-implementaties. We brengen stakeholders samen, zoals fabrikanten, retailers, solution-providers en standaardisatie-werkgroepen.”

Tijdens haar presentatie stond zij onder meer stil bij het belang van standaardisatie. Zo is een schoenmaat 37,5 in Nederland in China maat 38, in de VS maat 7 en in Japan maat 23. “Dit verdient vanuit data-oogpunt een gezamenlijke aanpak. Straks moeten alle systemen wereldwijd dezelfde data-taal gaan spreken.” Vervolgens vertelde Van der Stoel om welke informatie het precies gaat bij digitale productpaspoorten, welke GS1-standaarden hiervoor gebruikt kunnen worden productcodes (GTIN), QR-codes powered by GS1 en locatiecodes (GLN)). “Met deze data ontstaat beter inzicht in de reis die producten en onderdelen daarvan hebben afgelegd door de hele keten.” Onderstaande slide illustreert de Global Location Numbers (GLN’s):

Vervolgens schetste zij 5 stappen om te komen tot een schaalbaar digitaal productpaspoort voor de sectoren waarop bijvoorbeeld GS1 zicht richt. Hierbij moeten betrokkenen zich de volgende vragen stellen:

• Wat wil je bereiken voor welke producten?
• Wie zitten er in je DPP-team?
• Welke data heb je nodig?
• Welk datasysteem kies je?
• Hoe kun je opschalen?

Daarna toonde zij enkele voorbeelden van GS1-pilots uit de textielindustrie voor onder meer Engelvaart Bodywear, Tricorp Workwear en Interloop. Na haar presentatie was het tijd voor de deelnemers aan het kick-off event om vragen te stellen aan Rongen en Van der Stoel. De meeste vragen gingen over hoe ze toch al aan de slag konden, terwijl er nog veel onduidelijk en in ontwikkeling is. Rongen adviseerde om niet af te wachten. “Er is al best veel duidelijk over welke kant het opgaat. Daar kan je nu al op anticiperen en indien nodig later iets bijstellen. Dat is altijd beter dan achteroverleunen en afwachten.”

Tijd om te pitchen

Na een korte koffiepauze kregen de zeven DPP-projectteams de tijd om hun project kort en krachtig te presenteren aan de aanwezigen in de zaal.

Het gaat om de volgende gehonoreerde projecten:

• Digitaal Productpaspoort voor het Circulair Oogsten van Kanaalplaten (COKaP)
  Dit project onderzoekt de use case van kanaalplaten (vloerdelen), die vrijkomen bij de demontage van (kantoor)gebouwen en vervolgens worden ingezet voor nieuwbouw of renovatie. Hierbij wordt een oud-overheidsgebouw in Arnhem dat wordt afgebroken gebruikt als use case. Het gaat om veel verschillende constructiematerialen. De partners werken samen aan een data-gedreven model. Penvoerder is de Hogeschool Saxion. Partners zijn Hogeschool Windesheim, Lagemaat, DEMO Consultants, Cirmar, Sphereon, Quintessence Research, Cepezed Projects, Ter Velde en Den Besten, Dycore en VERAS. Rijkswaterstaat heeft aangegeven oren te hebben naar de uitkomsten van het project.
  
  
• Fibre Forward
  Het consortium van Fibre Forward traceert de reis van een werkbroek - van katoenwinning in India tot productie en uiteindelijk distributie in Nederland. De projectgroep richt zich op een DPP die volledige transparantie en traceerbaarheid garandeert. Penvoerder is Avans Hogeschool. Partners binnen dit project zijn verder: Aware, Quintessence, FIDES, MVO Nederland,
  Schijvens, Raddis, Yassasfree, Grameena en Hogeschool Utrecht. Het projectteam is op 1 oktober 2025 begonnen. Het team is momenteel bezig met het in kaart brengen van de supply chain van werkbroeken. Ook een gezamenlijk bezoek aan supply chain-partners in India staat in de planning, net als het definiëren van digitale betrouwbaarheid.
  
  
• Digitaal TEMPO in de bouw
  Dit project is gericht om de adoptie en opschaling van DPP's in de bouwsector te bevorderen, met als doel het verbeteren van de duurzaamheid en circulariteit van bouwmaterialen. Penvoerder: Hogeschool Utrecht. Verder zijn betrokken: Zuyd Hogeschool, CISKIN, FAAY, EPEA, CREDENCO, Quintessence Research, digiGO, BIO BASED Nederland, PACKhunt, Satijn Plus Architecten en Madaster.
  
  Eerder verscheen op de website van Digital Holland al een uitgebreid artikel over dit project.

• Digitale Productpaspoorten: sleutel tot een circulaire waardeketen voor huishoudelijke apparaten
  Dit project richt zich op de ontwikkeling en implementatie van DPP’s in de waardeketen van elektrische en elektronische apparatuur, met als specifieke focus de gebruiks- en reparatiefase van de apparatuur. Deze fase wordt ook wel de Middle-of-Life-fase genoemd. Op die manier kan de levensduur van huishoudelijke apparaten aanzienlijk worden verlengd, tot wel 50 procent, verwacht het projectteam. Penvoerder is Hogeschool Saxion. Daarnaast zijn de volgende partners aangesloten bij het consortium: de Universiteit Twente, Hogeschool Utrecht, Atos, Eviden, Applia, Stichting Open, CircelWaarde, Branchevereniging Kringloop Nederland, ATAG, Beekman, e-Care en Holland Circulair. Het projectteam wil een Proof of Concept ontwikkelen gebaseerd op verschillende use cases, zoals koffiezetapparaten, vaatwassers of wasmachines.

• DPP4CD: Digital Product Passport(s) for Circular Denim: From Pilot to Practice
  Dit project heeft als doel schaalbare digitale productpaspoorten toe te passen in de circulaire denimindustrie. Hierbij wordt er gebruikgemaakt van bestaande technologieën om toeleveringsketens te ondersteunen op het vlak van onder meer duurzaamheid. Daarnaast wil het projectteam schaalbare oplossingen bieden voor mkb-bedrijven in de textielsector en daarbuiten. De penvoerder van dit project is Hogeschool Saxion. De andere kennispartner die bij dit project betrokken is, is de Hogeschool van Amsterdam. Overige partners zijn: GS1, bAware Score, Tejidos Royo, Tex.Tracer, MUD Jeans, Denim Deal, Modint en de European Foundation for Sustainability & Innovation.

• STandaardisatie en Automatisering van Moderne Productpaspoorten (Stamp)
  In dit project wordt onderzocht hoe DPP-gegevens van industriële batterijen kunnen worden verzameld, opgeslagen, beheerd en op een veilige en transparante manier toegankelijk kunnen worden gemaakt voor alle belanghebbenden. Op deze manier wordt bijgedragen aan de transitie naar een circulaire economie. De focus ligt op hergebruik van bestaande dataspace-standaarden en -bouwstenen. Het projectteam wil de opgedane kennis en middelen (zoals standaarden, bouwstenen en geleerde lessen) delen met andere partijen binnen de (batterij-)waardeketen. Penvoerder is HAN University of Applied Sciences. Partners zijn UMS, Core-Vision, Gorilla IT, Circularise, Triply. Naast HAN University of Applied Science zijn er nog twee andere kennisinstellingen bij betrokken: Saxion Hogeschool en Fontys.
  
  

• The Molecular Digital Physical Digital Product Passport (M-DPP)
  In Nederland zijn ruim 11.000 textielbedrijven geregistreerd. Gemiddeld hebben zij 2,6 personen in dienst. Dit initiatief pakt een cruciale uitdaging aan: ervoor zorgen dat duurzaamheidsclaims, materiaalsamenstellingen en naleving van regelgeving gedurende de hele levenscyclus van een textielproduct verifieerbaar blijven, zelfs na jaren van dragen, wassen, repareren en recyclen van kleding. Penvoerder: Hogeschool van Amsterdam. Daarnaast zijn bij dit project betrokken: HAN, Candour, ByBorre, New Tex-Eco, New Order of Fashion en Dutch Circular Textile Valley.

Vier break-out-sessies

Na een korte koffie- en theepauze was het tijd voor 4 breakout-sessies aan sta-tafels, waar de deelnemers met elkaar in gesprek konden gaan over de volgende onderwerpen:

• Circulaire focus en positie van de projecten

• Hoe komen we met elkaar tot een Community of Practise?

• Het stimuleren van DPP-adoptie onder mkb-bedrijven
  Hierbij is het devies: ‘keep it simple’;
• Tooling (bij voorkeur open source) relevant voor de DPP-projecten.

Er ontstond een levendige discussie in de verschillende groepjes, waarvan de uitkomsten na afloop werden gepresenteerd aan de andere groepjes.

Na de breakout-sessies, die een uur duurden, waren de deelnemers nog lang niet met elkaar uitgesproken. Dat was geen enkel probleem, want na de afsluitende opmerkingen was het tijd voor de borrel en kon er nog verder worden genetwerkt.

Het streven is dat de projecten de komende periode samen gaan optrekken voor het uitwisselen van kennis en inzichten. Het vormt de basis voor een community die een rol kan spelen op het gebied van digitale paspoorten en praktijkgericht onderzoek, waar volop kennis en ervaring wordt uitgewisseld. “Hierbij is het belangrijk dat we niet alleen successen samen vieren, maar ook potentiële valkuilen delen en eerlijk zijn over gemaakte fouten. Want daar leer je het meest van. Bovendien is dat dé manier om dit thema in praktijkgericht onderzoek ten behoeve van de digitalisering voor de circulaire transitie naar een hoger niveau te tillen”, sluit programmamanager Vonk af.